Berichten

Ga vogels tellen met SOVON. Foto Diane Helentjaris
Henk Brinkman

Geef je nu op voor de cursus broedvogels tellen

/in , /door

Grou –  Ben je gek van de natuur in Fryslân en draag je de vogels een warm hart toe, dan is broedvogels tellen een bijzondere manier om je zorg voor de vaak kwetsbare soorten te laten blijken. Fûgelwacht Grou wil belangstellenden graag attenderen op de gratis cursus broedvogels tellen van Sovon.

Weigevogels tellen

Vogels tellen in Fryslân. Foto: Pixabay.

In het voorjaar van 2022 wordt er door Sovon in Fryslân weer een cursus broedvogels tellen (BMP-methode) georganiseerd. Door het tellen van een proefvlak volgens deze methode verkrijgt men een jaarlijks compleet beeld van de aantallen territoria (of broedparen) en de verspreiding daarvan, bijvoorbeeld van alle soorten in een weidevogelgebied.

Vogels tellen in Fryslân

Vogels tellen in Fryslân.

Resultaten

Éen van de voordelen daarbij is dat de nesten niet opgezocht hoeven te worden. De gegevens zijn digitaal beschikbaar en goed te vergelijken met de resultaten uit andere gebieden. In Fryslân worden sinds de jaren 90 op deze manier elk jaar honderden proefvlakken geteld in alle terreintypen, waaronder vele proefvlakken in graslanden.

Veldbezoeken 

De cursus loopt van half maart tot begin juni 2022 en bestaat uit vijf theorieavonden en vier veldbezoeken. De theorieavonden worden afgewisseld met veldbezoeken, zodat je als cursist de kans krijgt om de opgedane kennis meteen toe te passen. Tijdens de veldbezoeken ga je in een klein groepje op pad met ervaren BMP‘ers. Na deze cursus kan je zelfstandig een BMP-telling uitvoeren en de telgegevens verwerken. Bij voorkeur vinden de theorieavonden plaats d.m.v. fysieke bijeenkomsten. Mocht het noodzakelijk zijn i.v.m. dan geldende Covid-maatregelen, dan worden deze avonden online gegeven.  

Wat is BMP?

Jan-Willem Vergeer legt uit wat al die broedvogeltellingen voor het BMP-project opleveren. Waar draag je als teller aan bij? En wat zijn de belangrijkste uitgangspunten?

Van de cursus in Fryslân zijn geen kosten verbonden, maar de cursus is wel bedoeld voor mensen die serieus in de toekomst aan de slag willen gaan met het tellen van broedvogels volgens de BMP-methode. Voor deelname aan de cursus is een redelijke kennis vereist van de herkenning (zicht en geluid) van de voorkomende soorten broedvogels in het gebied waar men wil gaan tellen.

Belangstellenden voor de cursus kunnen zich opgeven bij Jelle Postma jelle.postma@sovon.nl

Kievit in kruidenrijk Grasland. Foto: Fûgelwacht Grou
Henk Brinkman

Succesvol broedseizoen weidevogels rondom Grou en Lege Midden

/in /door

Grou – Na drie droge voorjaren op rij was het voorjaar van 2021 nat, heel nat. Dat is gunstig voor de overleving van weidevogelkuikens. Dit blijkt uit de cijfers die De Bond Friese VogelWachten onlangs over het jaar 2021 presenteerde. Het jaarbericht geeft een beeld van een broedseizoen met vliegvlugge kuikens en tellers die daar heel blij van worden. De vrijwilligers van Fûgelwacht Grou registreerden in hun gebied de nesten en broedparen.

Nest weidevogels. Foto: Fûgelwacht Grou

Nest van weidevogels. Foto: Fûgelwacht Grou

Opsteker

Spraken we vorig jaar nog van een historisch slecht jaar, dit jaar gaat het broedseizoen juist de boeken in als succesvol. Dat kunnen de weidevogels goed gebruiken en is een opsteker voor de motivatie van al die mensen die zich met hart en ziel voor de vogels inzetten! De telling van de weidevogels richt zich vooral op de grutto, kievit, tureluur en scholekster. 

Weidevogel telling Friesland 2021

Telling weidevogels Friesland 2021. Illustratie: BFVW

Op bovenstaande kaartje is te zien dat in het Lege Midden, het gebied waar de Fûgelwacht Grou aktief is een positieve ontwikkeling te zien is ten opzichte van 2020. Hieruit blijkt dat de nest, en duidelijke broedparen toename tussen de 1 en 10% te zien is voor de kievit, grutto en scholekster. Voor de tureluur is dat zelfs meer dan 10%. De algemene trend over meerdere jaren gemeten vanaf 1996 tot en met 2020 laat nog altijd een daling zien. Door een tekort aan tellers bij de fûgelwachters van Grou kon helaas niet overal geteld worden.

Grafiek Afname nesten weidvogels in Friesland

Grafiek Afname nesten weidvogels in Friesland.

De indexgrafieken van Fryslân van de vier hoofdsoorten van 1996 tot en met 2020, waarbij is gesteld dat het aantal van 1996 voor 100% staat, laten alle een matige jaarlijkse afname zien. (bron: Sovon & CBS)

Deze diashow vereist JavaScript.

Weidevogels

Vogels die op de grond broeden in weilanden en op akkers, noemen we weidevogels. De grutto, kievit, tureluur, scholekster, wulp, kemphaan en watersnip zijn steltlopers die horen bij de groep die we ‘echte’ of ‘primaire’ weidevogels noemen. Ook eenden als wilde eend, slobeend, zomertaling en kuifeend en zangvogels als graspieper, gele kwikstaart en veldleeuwerik horen bij de ‘echte’ weidevogels. Een andere groep vogels broedt op graslanden, maar ook net zo vaak in andere landschappen. Zij worden tot de ‘secundaire’ weidevogels gerekend. In deze groep vallen soorten als wintertaling, meerkoet, kluut, paapje en bergeend.

Bron: Jaarbericht BFVW 2021 Fotografie: Fûgelwacht Grou en Press4All

Video: Fûgelwacht Grou verleent nazorg op hoogte

/in , , , , , /door

Grou / Video – De piloten van Fûgelwacht Grou houden de legsels van de greidefûgels met een scherp oog in de gaten. Dit jaar geen kilometers lopen door de groene vlaktes maar met propellers in de lucht. Het eerste legsel dat vanmorgen door de drone gezien werd was een nest van een slobeend met zeven eieren.

Als er één partij is die geen last heeft van beperkende maatregelen, dan is het de natuur wel. Sterker nog: de natuur gaat gewoon z’n gangetje. En dat geldt ook voor de weidevogels, die op dit moment druk bezig zijn met het uitbroeden van hun eieren. Maar hoe moet het met de nazorgers? Kunnen die in deze coronatijd wel op pad? Dat kunnen ze zeker.

Dronepiloten Fûgelwacht Grou.

Dronepiloten Herman Oldenhof en Geert baar in actie voor Fûgelwacht Grou. Foto: Press4All

Drone

De mannen van de Fûgelwacht Grou gingen vanochtend vroeg uit de veren om de situatie op het land van boer De Jong te verkennen. Dronepiloot Geert Baar scant met een drone op 35 meter hoogte de landerijen af. Vorig jaar heeft de Bond Friese Vogelwachten (BFVW)  namelijk enkele drones aangeschaft die kunnen worden ingezet voor het opsporen van nesten. Deze heeft kan naast gewone foto’s ook warmtebeelden vastleggen.

Nazorg

Nazorgers Janco de Vries en Dirk Steenge hebben veel vogels in hun rayon nabij Grou. Beiden zijn erg gedreven om de legsels van de weidevogels zo goed mogelijk te beschermen. Voor hen is het geen enkele moeite om zes uur s’ochtends bij zonsopgang op pad te gaan. Ze hebben dit jaar gelukkig veel succes met een mooi aantal uitgebroede eieren. Dirk Steenge: “Inmiddels zijn de eerste legsels uitgekomen, maar er moeten nog veel nesten worden beschermd omdat boer De Jong en zijn zoon het land moeten bewerken. Inzet van onze drone kan hierbij nuttige diensten bewijzen. Gelukkig zien we hier weer verschillende Grutto’s die aan het broeden zijn. Een aantal jaar geleden waren er op deze plek geen nesten meer.”

Dronepiloten bestuderen de vliegkaart klein

Dronepiloten bestuderen de vliegkaart klein. Foto: Press4All

Grutto

Vroeg in ochtend horen dronepiloten Geert Baar en Herman Oldenhof het geluid van kieviten en grutto’s. Het is voor Friesland een belangrijke weidevogel. Ruim 80% van de Europese grutto’s broedt in ons land. Nazorg is essentieel voor deze karakteristieke vogel omdat de weidevogelstand in Nederland hard achteruit gaat. De nieuwe dronepiloot Herman Oldenhof is blij dat hij een bijdrage aan het natuurbehoud kan leveren. Hij is gekozen na een oproep van de fûgelwacht voor een tweede vlieger. “In het dagelijks leven ben ik piloot op een passagiersvliegtuig. Ondank dat ik een brevet heb, heb ik voor het vliegen met een drone alsnog de nodige certificaten moeten halen. Al vanaf zijn jeugd is Herman geboeid door vogels. “Mijn moeder en opa waren bij de vogelopvang van de Fûgelhelling betrokken, en zelf hield ik mij bezig met het ringen van kerkuilen.” 

De mannen van de fûgelwacht

De mannen van de fûgelwacht. Foto: Press4All

Slobeend

De eerste ‘vangst’ van de ochtend is een nest met zeven eieren van een slobeend. Het nestje ligt diep verscholen in het hoge gras, iets wat met het blote oog nauwelijks waarneembaar is. Er worden heel wat meters gevlogen voordat een lichte regenbui de piloten tot een preventieve landing dwingt. Nazorger Janco de Jong loopt al veertig jaar door de weilanden rondom Grou om de nesten te markeren. “Een drone is een mooie oplossing. Ik ben al op leeftijd en dan beginnen de kilometers wel te tellen als je een lange afstand moet lopen.”