Berichten

Greppelpomp Fugelwacht Grou
Henk Brinkman

Greppelpomp op zonne-energie voor weidevogels

/in , , , , /door
steenmarterbeheer
Henk Brinkman

Steenmarter beheer draagt bij aan nestsucces weidevogels

/in , , /door

Meer weidevogeleieren komen uit als de steenmarter beheerd wordt. Dat wijst de evaluatie van de pilot steenmarterbeheer (2017-2022) uit. Het percentage uitgekomen nesten bij optimaal steenmarterbeheer nam gemiddeld met 28% toe in de pilotgebieden. 

Uit cameraonderzoek bij weidevogelnesten blijkt dat veel nesten verloren gaan omdat steenmarters de eieren opeten. Daarom is de pilot steenmarterbeheer van 2017 tot en met 2022 uitgevoerd, waarbij is onderzocht wat het effect van het vangen en doden van steenmarters op het percentage uitgekomen nesten is. De pilot startte in 2017 in het gebied Soarremoarre bij Akkrum. Vanaf 2020 is dat uitgebreid naar in totaal acht gebieden, in 2021 naar veertien en het afgelopen jaar naar negentien gebieden*. Het gaat om gebieden waar boeren het weidebeheer al afstemmen op weidevogels. Bijvoorbeeld door later te maaien of het land in stroken te maaien (mozaïekbeheer).

Nestsucces

De resultaten werden gemonitord met ongeveer 3800 wildcamera’s. De pilot laat zien dat wanneer het steenmarterbeheer optimaal is uitgevoerd (aangevuld met beheer van de vos) het percentage uitgekomen nesten significant toeneemt. Waar dat vóór de pilot gemiddeld 50% was, is dat nu gemiddeld 78%. Het aandeel van de steenmarter in het totale nestverlies (de niet uitgekomen nesten) was 3,5% bij optimaal beheer van de predatoren. Dit was 17,7% in het jaar voorafgaand aan de pilot.

Wat verder opvalt is dat er jaarlijks een vrij constante instroom van nieuwe steenmarters in de pilotgebieden is. Om het beheer effectief uit te voeren dient het steenmarterbeheer dus elke winter en voorjaar opnieuw te worden uitgevoerd. Ook laat het onderzoek zien dat het doden van steenmarters niet leidt tot hogere nestpredatie door andere soorten.  

Gedeputeerde Douwe Hoogland: “Wy hawwe ús belied foar it behâld fan greidefûgels yn de Nota Weidevogels 2021-2030 beskreaun. Mei dit belied wolle wy it weromrinnen fan de greidefûgeloantallen omkeare nei in opgeande line. Goed behear fan de greiden is dan wichtich, mar it predaasjebehear is dêr ek ûnderdiel fan.”

Steenmarterbeheer in 2023

Op basis van de pilotresultaten heeft de Faunabeheereenheid Friesland voor het weidevogelseizoen 2023 een ontheffingsaanvraag voor steenmarterbeheer in de negentien pilotgebieden aangevraagd. Dit is aangevuld met nog eens zeven nieuwe gebieden. De pilot steenmarterbeheer was een samenwerking van de provincie Fryslân met de partners van het Olterterp overleg.

Zorgplicht voor weidevogles. Foto: Pixabay
Henk Brinkman

Zorgplicht voor weidevogels bewust genegeerd bij maaiwerkzaamheden

/in , , , /door

Grou – De FUMO heeft proces verbaal opgemaakt tegen twee mannen die ervan worden verdacht dat zij eerder deze maand bij maaiwerkzaamheden moedwillig de zorgplicht niet hebben nageleefd. Kuikens van weidevogels op het land hadden pas het nest verlaten, maar konden nog niet vliegen. De jonge vogels hebben het zeer waarschijnlijk niet overleefd.

De twee verdachten zijn de pachter van het perceel grasland en de loonwerker die het werk heeft uitgevoerd. Eerder hadden nazorgers van de vogelwacht vogelnesten gemarkeerd. De eieren waren inmiddels uitgekomen en de jonge vogels liepen nog rond op het land. In eerste instantie had de loonwerker daarmee rekening gehouden door langs de greppels voldoende gras te laten staan voor de kuikens om te schuilen. De volgende dag bleek echter dat het gras rond de greppels alsnog gemaaid was. De pachter had de loonwerker daartoe opdracht gegeven.

Zorgplicht

Vanuit de Wet natuurbescherming (Wnb) hebben boeren een zorgplicht voor weidevogels. In het broedseizoen moeten zij rekening houden met de nesten, eieren en jongen van vogels. Bijvoorbeeld wanneer de boeren mest uitrijden, ploegen of maaien. De meeste boeren zijn blij met de weidevogels en gaan er goed mee om. Zij laten bijvoorbeeld nazorgers toe op hun land om nesten te markeren. Hoewel exacte cijfers ontbreken heeft de FUMO de indruk dat er steeds beter voor de weidevogels wordt gezorgd.

Zorgplicht weidevogels

Maar het gaat niet altijd goed. Toezichthouders Wnb van de FUMO houden daarom toezicht op naleving van de zorgplicht voor weidevogels. Wie zich niet houdt aan de zorgplicht is in overtreding. De FUMO maakt in dat soort gevallen, in overleg met het Functioneel Parket, proces-verbaal op. Op basis van dit proces-verbaal bepaalt de officier van justitie in de huidige zaak of de loonwerker en pachter vervolgd worden.