Grou – Prachtige historische pramen zeilden dinsdag weer in de wateren rondom Grou. De Pramenregatta van Rotaryclub Drachten de Wouden beleefde haar 19e succesvolle editie. Met deze historische zeilschepen wordt gestreden om de Pije Bokaal in het hart van Fryslân te Grou. Voor goede doelen, plezier en gezelligheid.
De teams van bedrijven en organisaties komen uit Noord-Nederland, waaronder Groningen, de gemeente Smallingerland en zelfs eentje uit Harderwijk. Ze hebben zich ingeschreven voor de regatta om samen met medewerkers, klanten, leveranciers en andere relaties te strijden om de felbegeerde Pije Bokaal.
Fryske Preamen
Het bijzondere aan deze wedstrijd op het Grouster Pikmeer is dat er gezeild wordt met authentieke Fryske preamen. De prachtige platbodem vrachtscheepjes werden vroeger door de boeren in Friesland voor transport over water gebruikt. Volgens de uit Earnewâld afkomstige wedstrijdleider en schipper Age Veldboom zijn ze herkenbaar aan de dikke kont. Vandaag hoefden er geen melkbussen in vervoerd te worden, maar stapten in elke platbodem twaalf mensen. De deelnemende bedrijven huren een praam inclusief schipper en bemanningslid van leden van de vereniging De Fryske Boerepream.
Goede doelen
Twintig jaar geleden kreeg organisator Ab Borg het idee voor de regatta. “Ik hou van wedstrijdzeilen. Wij hebben toen de regatta georganiseerd en daar een goed doel bij gezocht. Dit jaar ondersteunen we meerdere goede doelen in Friesland met een totaalbedrag tussen de 1000 en 2000 euro.”
https://grousters.nl/wp-content/uploads/2024/06/Pramenregatta-in-Grou.jpg10501400Henk Brinkmanhttps://grousters.nl/wp-content/uploads/2017/09/Grousters_Logo_naam_nl-Custom.pngHenk Brinkman2024-06-18 17:57:572024-06-18 18:04:36Unieke zeilwedstrijd in Grou met historische Fryske preamen
Grou / Video – Wetterskip Fryslân heeft donderdag 4 januari diverse ‘retentiepolders’ ingezet om de hoge waterstand in de Friese boezem naar beneden te krijgen. Het betreft onder andere polders op polder It Eilân-East bij Goëngahuizen, de polder bij Smalle Ee en de Soestpolder bij Burgum, waar het water vanaf het Prinses Margrietkanaal de polder in stroomt.
Vier miljoen kubieke meter
De zeven retentiepolders (polders om in noodsituaties extra water op te vangen) liggen bij Burgum (Soestpolder), Goëngahuizen (It Eilân) en Smalle Ee, Beetsterzwaag (Simmerpolder), Donkerbroek, Oosterwolde (De Harken) en Mildam. Deze gebieden kunnen samen ongeveer vier miljoen kubieke meter water bergen. “Door ze te laten vollopen kunnen we een verdere stijging van de gemiddelde boezemwaterstand met drie centimeter voorkomen”, meldt Wetterskip Fryslân.
Lezer van Grousters.nl Anne Peenstra uit Drachten maakte bijgaand filmpje van Eilân-east bij Goëngahuizen: “Justermiddei is troch Wetterskip Fryslân Eilân-east ek ûnder wetter setten. Ik makke doe dit filmke.”
Om ze te kunnen gebruiken worden de retentiepolders afgesloten van de bemaling. Hierna wordt met het openen van schuiven boezemwater ingelaten, tot het waterniveau in de polders gelijk is aan dat in de boezem. Het gebufferde water kan op een later tijdstip weer gecontroleerd worden weggemalen naar de boezem.
Open draaien retentiegebied bij Smalle Ee. Foto: Henk Brinkman / Actief Media
Gemalen draaien op volle toeren
Er is bewust gekozen voor het inzetten van zeven polders in de oostelijke helft van de provincie. De afgelopen dagen is hier door de westenwind veel water naartoe gestuwd. “Door deze polders te gebruiken, verminderen we de hoeveelheid water die terugstroomt naar het zuidwesten van de provincie. Daar draaien het Hooglandgemaal (bij Stavoren) en het Woudagemaal (bij Lemmer) op volle toeren om water naar het IJsselmeer te pompen.
Boezemstand op 31 centimeter -NAP
De gemiddelde waterstand in de boezem was donderdagochtend opgelopen naar 31 centimeter beneden NAP. Normaal geldt een streefpeil van 52 centimeter – NAP. De verwachting is dat het waterniveau de komende dagen nog een paar centimeter zal oplopen. Vrijdag wordt nog regen verwacht.
Vanaf donderdag 4 januari is het ook weer goed mogelijk om via het Lauwersmeer te spuien naar de Waddenzee. De afgelopen dagen waren de mogelijkheden hiervoor minimaal als gevolg van de hoge zeewaterstand. De verwachting is dat dit de komende dagen verlichting zal brengen.
Vasthouden
De afgelopen dagen zijn meer maatregelen getroffen om de boezemwaterstand beheersbaar te houden. Er is zoveel mogelijk water vastgehouden in de polders in het beheersgebied van het Friese waterschap. Op vier plaatsen zijn woensdag zandzakken ingezet om op kwetsbare plaatsen kades tijdelijk te verhogen. Op vijf plaatsen draaien noodpompen om schade aan bebouwing te voorkomen.
Woudagemaal Lemmer. Foto: Press4All
Woudagemaal ‘uitverkocht’
De mogelijkheden om het draaiende Wouda-stoomgemaal bij Lemmer te bezoeken zijn de komende dagen beperkt. Voor donderdag en vrijdag zijn alle toegangsbewijzen uitverkocht. Op zaterdag en zondag is het gemaal niet open voor bezoekers. Actuele berichten over openingstijden zijn te vinden op de website van het Woudagemaal(externe website).
Door de vele neerslag van de afgelopen dagen is de waterstand in de Friese boezem en polders behoorlijk opgelopen. De hoogste stand wordt vooreerst verwacht op zaterdag 6 januari 2024. “We zetten plaatselijk zandzakken en pompen in om problemen te voorkomen en slaan zoveel mogelijk water op in polders. Bij alle te nemen maatregelen ligt de prioriteit op het beschermen van woningen en bedrijfsgebouwen”, aldus het waterschap.
Meld overlast en schade
Dreigt er schade door hoog water of zie je schade aan gemalen, sluizen of aan andere zaken die een goede waterafvoer kunnen belemmeren? Bel dan tijdens kantooruren (8.30 – 17.00 uur) met het algemene nummer van Wetterskip Fryslân: (058) 292 22 22. Buiten kantooruren kun je overlast of schade melden via het Milieu-alarmnummer: (058) 212 24 22 (altijd bereikbaar).
Deze tekst is tot stand gekomen i.s.m. Weekblad Actief en mag niet door derden worden overgenomen.
Het college van b. en w. van Smallingerland blijft zich inzetten voor een nieuwe vaarweg – vanaf Grou door de Hege Warren – naar Drachten. Die dient dan voldoende breed en diep te zijn voor schepen tot 110 meter lang, oftewel klasse Va, die ook zijn toegestaan op het Prinses Margrietkanaal.
De huidige vaarweg naar Drachten, tussen het Krúswetter bij Warten en Drachten dwars door natuurgebied De Alde Feanen, voldoet niet aan die eisen. Gedeputeerde Staten van Fryslân willen echter noch verbreding en verdieping van de bestaande vaarweg, noch aanleg van een nieuwe vaarweg naar Drachten.
Toekomst
Daar verzetten in het bijzonder de wethouders Maria le Roy en Robin Hartogh Heys van de Lier, die ook in het nieuwe college van Smallingerland wethouder worden, zich tegen. Ze vinden dat Gedeputeerde Staten van Fryslân in het besluit tegen een nieuwe vaarweg onvoldoende rekening houden met toekomstige ontwikkelingen richting een ‘circulaire’ of ‘groene’ economie.
Aanpassen haven
Ze hebben daarom woensdag 6 juli 2022 de brochure ‘De groenste haven van Noord-Nederland’ aan gedeputeerde Avine Fokkens-Kelder overhandigd. In die brochure staat dat een vrachtschip gemiddeld ongeveer 8,5 maal minder CO2 per ton vracht uitstoot dan een vrachtwagen. Omdat de rederijen bovendien werken aan ‘vergroening’, wordt vervoer over water van nog groter belang, aldus b. en w. van Smallingerland. De gemeente werkt daarom ook aan een plan om de industriehaven van Drachten aan te passen aan de eisen van klasse V-schepen (dieper water en met steviger kaden dan in de huidige situatie).
Kosten en natuur
Gedeputeerde Staten vinden de financiële kosten te hoog en vooral het verlies aan natuurgebied te groot, als wordt gekozen voor een nieuwe vaarweg door de Hege Warren. Volgens b. en w. is door het omvormen van de Hege Warren naar natuur – ook met een nieuw kanaal er doorheen – toch sprake van uitbreiding van natuurgebied.
Zoals het nu staat, nemen Provinciale Staten van Fryslân in september 2022 een besluit over het wel of niet doorzetten van een nieuwe vaarweg door de Hege Warren. Of er dan een einde komt aan een discussie die al enkele tientallen jaren duurt, is overigens zeer de vraag.
https://grousters.nl/wp-content/uploads/2022/07/politiek-smallingerland.jpg494840Henk Brinkmanhttps://grousters.nl/wp-content/uploads/2017/09/Grousters_Logo_naam_nl-Custom.pngHenk Brinkman2022-07-07 16:03:192022-07-07 16:03:19College Smallingerland blijft strijden voor nieuwe vaarweg
