Grou – Ans en Ruud Looijaard zijn vandaag van Arnhem naar Grou gereisd. Dit met het doel om de evacuatie gedachte uit de Tweede Wereldoorlog naar boven te brengen. Ruud heeft met zijn ouders en drie zusjes in het huis van weduwe Postma aan de hoofdstraat 104 gewoond.
De reis in gedachten, maar nu ook fysiek is voor Ruud nog altijd een emotionele gebeurtenis. Als uiteindelijk aan het einde van de dag de celdeur open zwaait, waar zijn vader ooit gevangen heeft gezeten, moet hij duidelijk een brok in zijn keel wegslikken. Ruud: “Het komt echt binnen nu ik zelf op de plek sta waar mijn vader ooit in de cel zat.” In het oude raadhuis waar nu museum Hert fan Fryslân gevestigd is kan nog steeds het oude gevang, dat nu opslagplaats is, bekeken worden.
De eerste kennismaking met Grou was in oktober 1944. Toen reisde Ruud samen met zijn ouders en drie zusjes als evacuee naar het kleine dorpje midden in Friesland. Die reis was noodzakelijk omdat de uit Arnhem afkomstige familie moest vertrekken vanwege operatie Market Garden. Op 17 september 1944 begonnen de geallieerden namelijk de Slag om Arnhem. Operatie Market Garden was een geallieerd offensief gericht tegen nazi-Duitsland tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog.
Ruud Looijaard ontmoet Grousters in Amicaal. Op de foto links Gjalt Wester terwijl Ruud zijn fotoalbum laat zien. Foto: Press4All
Ook anno 2020 is het welkom van een aantal Grousters, die zelf de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt, nog even hartelijk als ruim 75 jaar geleden. De negen maanden dat Ruud in Grou woonde zal hij nooit vergeten. Samen met Gjalt Wester, Ge van der Goot en Rin Bouma worden in Amicaal, onder het genot van een kopje koffie, herinneringen uit die tijd gedeeld. Het huis waar Ruud verbleef als evacuee staat er helaas niet meer. Ook de vraag wat zijn vader als reserve-politie in Grou precies deed kan helaas niet beantwoord worden. “Maar mijn zoektocht gaat door”, laat de gedreven Arnhemmer weten.
Ruud Looijaard (rechts) luistert aandachtig naar vrijwilliger Jantsje Visser-Poppinga van museum Hert fan Fryslân. Foto: Press4All
Fascinatie
De oud-militair is heel zijn leven al geboeid geweest door alles wat met de Tweede Wereldoorlog te maken heeft. Al meer dan twintig jaar is hij actief als vrijwilliger bij het Arnhems Oorlogsmuseum. Eerst als gids, en tegenwoordig als pr-man. Een bezoek aan museum Hert fan Fryslân laat Ruud dan ook niet aan zich voorbij gaan. “Hier zat mijn vader gevangen. Ik weet nog dat mijn moeder overstuur was een gilde toen hij door de Duitsers opgepakt werd. Gelukkig hoefde hij maar één nacht te zitten. Ik hoop dat ik het hele verhaal van mijn vader nog een keer kan achterhalen. Wie weet kunnen mensen die dit lezen mij hier verder mee helpen.” Aan het einde van het bezoek wil Ruud nog graag de inwoners van Grou bedanken. “Ik denk dat alle evacuees dankbaar moeten zijn dat de inwoners van Grou hun deuren toentertijd voor ons hebben geopend.”