Berichten

(video) Tijdens kerstavond branden lichtjes op oorlogsgraven in Grou

Grou / Video –  Op kerstavond 2023 zondag 24 december gaat Jan-Sjoerd Geertsma met zijn zoontje Jelle twee lichtjes ontsteken bij de twee oorlogsgraven in Grou. Al jarenlang staat Jan-Sjoerd op kerstavond met deze lichtpuntjes stil bij de oorlogsslachtoffers van toen en nu.

Het idee om lichtjes op oorlogsgraven te ontsteken ontstond ooit vier dagen voor kerstavond in 2015. Inmiddels staat de teller dit jaar op ruim 310 locaties en 21.134 graven waar met lichtjes stil wordt gestaan bij alle oorlogsslachtoffers.

Dick Jansen wist dat het toen al 25 jaar gebeurde op de Canadese begraafplaats in Holten. Zijn tweede gedachte was: ‘waarom kan dat niet in heel Nederland?’ Hij zette een Facebookactie op met de gedachte dat, als 15 tot 20 mensen dit ook gaan doen, het mooi zou zijn. Maar dat liep anders… de actie op sociale media werd massaal opgepikt en door veel mensen gedeeld. De respons was ongelofelijk, op kerstavond branden er op meer dan 140 plaatsen in Nederland kaarsjes bij oorlogsgraven. Het was de start van een nieuwe Nederlandse traditie. 

Oorlogsgraven in Grou

“Toen ik ooit van het initiatief uit Burgum vernam, wilde ik meteen aanhaken in Grou.” Grootschalige herdenkingen trekken Jan-Sjoerd niet zo. “Wel was ik enorm onder de indruk van een herdenking in Normandië waar doedelzakspelers in de zee liepen en mensen bloemen uitstrooiden.” Jan-Sjoerd is van mening dat het niet altijd grootschalig of ver weg hoeft te zijn om oorlogsslachtoffers te herdenken. “Het leek mij een mooi gebaar om dat dicht bij huis te doen in Grou. Het heeft een diepere betekenis voor mijzelf om op kerstavond persoonlijk stil te staan bij de oorlogsslachtoffers die ook nu nog dagelijks vallen. En bij de gevallenen uit de Tweede Wereldoorlog die voor ons door het vuur zijn gegaan.” 

Lichtjes op oorlogsgraven

Ook dit jaar gaat de Burgumer Dick Jansen zijn lichtjes laten branden. Tegenwoordig zijn het elektrische waxinelichtjes die niet uit kunnen waaien, met een glazen pot eroverheen zodat de regen er geen vat op heeft. Dit doet hij bij de Kruiskerk in Burgum.  Niet alleen bij de piloten die daar liggen maar ook bij het graf van Gerrit Navis die in Neuengamme op 15 december 1944 omgebracht is voor zijn verzetswerk. Dit jaar branden de lichtjes in Nederland, België, Frankrijk, Indonesië en Duitsland.

 

 

Initiatieven

Ondertussen zijn er overal in het land stichtingen opgericht om met name de grote erevelden met honderden tot duizenden graven van een lichtje te voorzien. Maar ook vaste en trouwe groepen mensen of individuele initiatiefnemers die belangeloos een enkel graf of meerdere graven verlichten.

Niet alleen tijdens de vierde mei, maar ook op kerstavond worden de gesneuvelden op het slagveld, herdacht. Klik hier voor de lichtjeskaart met alle locaties.

De productie is tot stand gekomen in samenwerking met Actief Media

Vanavond code oranje in Friesland en wat kun je verwachten?

Grou – Vanavond geldt code oranje in het hele land en is er kans op grootschalige gladheid. Wat kun je verwachten en wat kun je doen bij gladheid door ijzel?

Uitleg over gladheid door ijzel

IJzel is regen die bevriest zodra deze de grond bereikt. IJzel vormt zich meestal aan het eind van een vorstperiode, wanneer op honderden meters hoogte zachte lucht binnenstroomt. De regen koelt in de lager gelegen vrieslucht af tot onder het vriespunt. Zodra het op de grond of op voorwerpen valt, bevriest het direct tot een helder ijslaagje.

IJsregen

Bevriest regen al eerder, dan heet het ijsregen. IJsregen kan ook vastvriezen of als ronde knikkertjes op de grond vallen en wegrollen.

Vorst en dooi

Dooi begint meestal op enige honderden meters hoogte, waar dan minder koude lucht binnenkomt. De koudere vrieslucht heeft door haar lagere temperatuur een groter gewicht dan de zachtere lucht. Daardoor weet de vorst zich aan het aardoppervlak het langst te handhaven.

Code oranje lastig te voorspellen

Het is niet eenvoudig om dit soort neerslag exact te voorspellen. Regen, sneeuw en ijsregen treden allemaal op bij temperaturen dicht bij het vriespunt. De minste verandering in temperatuur kan al effect hebben op de neerslagsoort. Verandert de neerslag van vaste in vloeibare vorm, dan is de temperatuur aan het stijgen. De vorm van de neerslag biedt ons dus informatie over het temperatuurverloop op grote hoogte in de atmosfeer.

Bron tekst: KNMI

Lancering campagne schoolschaatsen. Foto: Tom Coehoorn

(video) Campagne ‘Ik wil schoolschaatsen!’ van start in Fryslân

Video – Door het ontbreken van winters met lange periodes natuurijs, komen steeds minder kinderen in contact met het ijs. Daardoor missen zij de unieke winterervaring van het vrij bewegen en ‘it boartsjen’ op het ijs met hun vriendjes en vriendinnetjes. De Provincie Fryslân, Sport Fryslân, Gewest Fryslân, De Sven Kramer Academy en de 11SSchool hebben gezamenlijk de handen ineengeslagen om daar met schoolschaatsen verandering in te brengen. Het ultieme gezamenlijke doel is dat ieder kind voor zijn of haar 13e een keer het plezier van schaatsen heeft ervaren.

Gezamenlijk hebben zij een schoolschaatsprogramma ontwikkeld dat niet alleen betaalbaar is, maar ook past bij de leefwereld van kinderen uit groep 5 t/m 8. De kinderen krijgen drie schaatslessen en sluiten in de vierde les het programma af met een echte interactieve Elfstedentocht, de 11StedenBattle. Ter voorbereiding op de schaatslessen ontvangen alle deelnemende scholen een multidisciplinair lespakket aangeboden over de schaatssport. De groepsleerkracht kan de leerlingen middels de lespakketten voorafgaand kennis laten maken met de sport en de bijhorende disciplines. Daarnaast ontvangen zij ook een lesvoorbereiding voor een gymles schaatsen op het droge.

Lancering campagne

“Het doel van dit project is om in het 4e jaar 180 scholen aan het schoolschaatsen te krijgen, maar in één jaar is het ons al gelukt om 177 scholen naar het schoolschaatsen te krijgen. Dit is al 46% van alle scholen in Friesland, maar is nog plek voor veel meer scholen!” aldus Douwe de Vries (Sven Kramer Academy) en Klaas Siderius (Elfstedenhal). Daarom vond er op vrijdag 16 december de lancering van de campagne ‘Ik wil schoolschaatsen!’ plaats op het ijs van de Elfstedenhal, met als doel om nóg meer kinderen en scholen aan te steken om ook te komen schoolschaatsen. “Dit is de manier dat alle Friese kinderen de kans krijgen, hen recht eisen om het rijden te leren, die mooie beweging voelen, de vrijheid voelen.” aldus Anne Jochum de Vries (Sport Fryslân).

Startschot

Bij dit feestelijke moment was ook gedeputeerde Friso Douwstra aanwezig om figuurlijk het startschot van de campagne ‘Ik wil schoolschaatsen!’ te geven. Daarbij heeft ook hij zijn schaatsen ondergebonden en mee kunnen doen met de enthousiaste kinderen tijdens de 11StedenBattle.

Via www.ikwilschoolschaatsen.nl kunnen kinderen en/of ouders laten weten dat zij ook graag mee zouden willen doen met het schoolschaatsen. Zien we jou straks op het ijs?