Advocaat: ”Nuance zoek bij Leeuwarder Courant over auto-ongeluk”

De advocaten van Anker & Anker bekritiseren de gepubliceerde artikelen van de Leeuwarder Courant. De krant schreef onder andere dat de veroorzaker van het ongeluk geen spijt had. Bij het ongeval raakten vier inzittenden, een 16-jarig meisje uit Scharnegoutum, en twee jongens van 16 en 17 jaar uit Jirnsum, zwaargewond. De veertienjarige Jildau Lageweg uit Oudehaske overleed ter plaatse aan haar verwondingen.

Lees hieronder de blog van advocatenkantoor Anker & Anker: 

Het dramatische auto-ongeluk op 13 april jl. heeft het dorp Jirnsum sindsdien gespleten. Helaas heeft het verslag in de Leeuwarder Courant van heden van de terechtzitting olie op het vuur gegooid in plaats van olie op de golven. In het artikel onder de veelzeggende kop ‘Veroorzaker ongeluk had geen spijt’ is de nuance volledig zoek en wordt geen evenwichtig beeld geschetst. Helaas getuigt het verslag niet van objectieve journalistiek. Dat schaadt onze cliënt, een 19-jarige man uit Jirnsum. Maar ook allen die direct of indirect met de zaak bezig zijn wordt hiermee onrecht aangedaan.

De inhoud van het artikel is binnen ons kantoor met alle juristen besproken en is door allen bekritiseerd. Naar aanleiding hiervan is aan de hoofdredactie van de krant verzocht om de balans te herstellen door plaatsing van een opiniestuk in de krant door de behandelend raadsman. Dat verzoek is afgewezen. Vandaar dat wij de behoefte voelen om onze kritiek op deze wijze publiekelijk te delen.

Waar gaat het om? Onze cliënt heeft op 13 april jl. een auto bestuurd op de weg van Grou naar Jirnsum. In de auto zaten in totaal vijf personen. In een flauwe bocht is de auto naar rechts ‘uitgebroken’ waarna cliënt heeft trachten tegen te sturen waarna de auto uiteindelijk tegen een aan de andere wegzijde staande boom terecht is gekomen. Door de klap is een veertienjarig meisje om het leven gekomen. Drie andere passagiers raakten gewond. Cliënt heeft zich op 22 december jl. moeten verantwoorden voor de meervoudige strafkamer in de rechtbank in Leeuwarden.

In het bewuste artikel is het standpunt van de verdediging op geen enkele wijze aan bod gekomen. Er is een weergave van de feiten geschetst en het standpunt van het openbaar ministerie is verwoord. Daarnaast is een speciaal kader opgenomen waarin het door de nabestaanden uitgeoefende spreekrecht is verwoord. De lezer krijgt op deze wijze een eenzijdig beeld voorgeschoteld waarin bovendien feiten worden gepresenteerd die geen feiten zijn. De symbolische weegschaal is volledig in onbalans, er is zelfs geen aandacht besteed aan het opgestelde reclasseringsrapport dat over de persoon van onze cliënt is opgemaakt.

De verdediging in deze zaak heeft geen behoefte om buiten de rechtszaal haar gelijk te halen of om publiekelijk nogmaals haar pleidooi te houden. Maar in deze zaak stelde de officier van justitie dat sprake is van “onbegrip” voor de bestuurder, van gewelddadige confrontaties tussen jongeren die die zich tegen cliënt hebben gekeerd en jongeren waarbij cliënt aansluiting had gevonden en van mishandeling van cliënt. De vertegenwoordiger van het OM riep op om de rust te bewaren en gaf alle aanwezigen mee “dat voor eigen rechter spelen nooit een optie is”. Dergelijke uitlatingen van het OM in een zittingszaal zijn zeldzaam en drukken de gevoeligheid van de zaak genoegzaam uit. Het getuigt om die reden in onze visie van weinig verantwoordelijkheidsgevoel om een dergelijk ongenuanceerd verslag van de terechtzitting te publiceren.

Zonder de feiten te willen en kunnen bagatelliseren, is enige relativering op zijn plaats.

De kop van het artikel impliceert dat onze cliënt een kil en gevoelloos mens is die geen aandacht voor anderen heeft. Dat wordt gebaseerd op een door cliënt op Facebook geplaatst bericht waarin hij aangeeft “geen spijt” te hebben “omdat hij Jildau niet kende” Dat is feitelijk domweg onjuist. Cliënt heeft onhandig geopereerd door op Facebook inhoudelijk te reageren op het ongeval. Cliënt heeft ter zitting meermalen laten weten te beseffen dat dit ongepast was. Maar het bewuste bericht op Facebook telt 30 regels en bevat geen tekst waaruit opgemaakt moet worden dat hij geen spijt had. Dus is de kop in strijd met de waarheid en uit de context gehaald. Cliënt heeft in het bewuste Facebook-bericht juist geschreven dat hij zich “ontzettend schuldig’ voelt naar haar familie en vrienden toe.” De kop is in onze ogen tendentieus. Niet een kwalificatie die past bij de Leeuwarder Courant.

In het stuk is geschreven dat onze cliënt qua intelligentie op een laag niveau functioneert. De deskundigen beschrijven daarentegen dat hij een beneden gemiddelde intelligentie heeft (dat is wat anders dan ‘laag’) en dat hij moeite heeft op het gebied van sociaal contact. Volgens de reclassering is dit de reden voor zijn – in de ogen van anderen – onbeholpen gedrag op Facebook. De reclassering tekent daarbij aan dat kwade opzet niet aan de orde lijkt. Kortom, de berichten op Facebook zijn achteraf gezien ongepast, maar vloeien voort uit een tekort aan vaardigheden zonder dat hij daar kwade bedoelingen mee had. Sociaal onhandig, maar geen asociaal gedrag dus. Zo bezien is cliënt een heel andere persoon dan de verdachte in het artikel in de LC.

Daarnaast worden feiten als vaststaand gepresenteerd terwijl ter zitting uitgebreid over deze ‘feiten’ is gesproken. Zo wordt gesteld dat het latere slachtoffer tegen onze cliënt gezegd “Kan het iets rustiger. Wij rijden meer dan 100 kilometer per uur?”. Die zin is gebaseerd op één verklaring van één inzittende, terwijl cliënt en een andere inzittende verklaren dat dit niet is gezegd. Of dat de krant schrijft dat de verdachte “niet onbekend is met het laten uitbreken van zijn auto in bochten”. Suggestief. Waarop is die stelling gebaseerd? Ter zitting heeft onze cliënt deze suggestie expliciet tegengesproken. Wat is waar? Het wordt in de krant als vaststaand feit genoemd en de lezer zal dit als feit interpreteren.

Jirnsum is een gespleten dorp. Gezien de spanningen werkt het plaatsen van een artikel waarin de persoon van cliënt en het geluid van de verdediging geen gehoor vinden escalerend. Natuurlijk is de krant niet verantwoordelijk voor de verdeeldheid in het dorp, maar zij kan wel als katalysator fungeren. Het is niet zoals wij vinden dat een zorgvuldige journalist zou moeten opereren, het is niet zoals wij van de Leeuwarder Courant gewend zijn.

Objectieve verslaglegging van een rechtszaak is in onze ogen altijd in balans, waarbij aandacht wordt gegeven aan de standpunten van alle procesdeelnemers. Het is kwalijk dat in een rechtbankverslag in een gevoelige zaak als deze het ‘tegengeluid’ in het geheel niet wordt gehoord, waardoor de nuance zoek is. Hoewel lezers van het gewraakte artikel een slecht gevoel over cliënt zouden zullen overhouden, hopen wij – met de officier van justitie – dat niemand voor eigen rechter zal spelen. Wellicht kan de nuancering en relativering in dit opiniestuk hieraan bijdragen. De rechtbank zal alle feiten en omstandigheden wegen en uitspraak doen op 5 januari 2017.

De advocaten van Anker & Anker