18e eeuwse in Grou gemaakte kostbare klok gestolen
Grou / Delden – Uit kasteel Twickel in Delden (Overijssel) is in de nacht van zondag op maandag een klok met een waarde van vele tienduizenden euro’s gestolen. De inbrekers sloegen rond 02.00 uur toe door een luik en een raam forceren. Het blijkt dat het kostbare uurwerk ooit door de Grouster klokkenmakersfamilie Andriesse is gemaakt.
De Overijsselse politie meldt dat er buiten het kostbare uurwerk verder niets is gestolen. Verder schrijft de politie dat het hier gaat om een zeer bijzondere klok van hoge waarde. Deze waarde wordt geschat op vele tienduizenden euro’s.
Grou was in de 18de eeuw een belangrijk centrum van klokkenmakers. Al in 1726 bloeide deze industrie. In Grou werden de meer luxe en verfijnde klokken gemaakt.
Waar nu het Kompas is, was vanaf de 18e eeuw de klokkenmakerij van de familie Andriesse gevestigd. Foto: Press4All
Klokkenmakers in Grou
Johannes Andriesse (1719 – 1776) is de oudst bekende klokkenmaker. Van hem is bekend dat hij de eerste klokkenmaker in Fryslân is geweest, die naast stoeltjes- en tafelklokken, de staartklok in de handel bracht. Het huis aan het Halbertsma’s Plein 13, waar hij en zijn tweede vrouw Anderske Klases hebben gewoond, is herkenbaar aan de top van het halsfront waarop hun voorletters (I. A. en A. K.) staan aan weerszijden van een tafelklok en het jaartal 1764.
Klokgevel met kenmerkende klok als herkenningspunt van de klokkenmakerij. Foto: Press4All
Van 1752 tot 1820 hebben in dit pand drie generaties klokkenmakers gewoond. Zoon Klaas Johannes Andriesse werd in 1761 geboren en van hem zijn ook verscheidene klokken bewaard gebleven. Van Johannes Klazes Andriesse, het derde geslacht in deze familie, werd bij zijn overlijden in 1820 vermeld dat hij ‘Meester Horologie- en uurwerkmaker’ was. Hoewel de familie Andriesse de bekendste familie klokkenmakers is geweest, waren zij zeker niet de enige.
Centrum van klokkenmakers
Tot een andere familie van klokkenmakers behoorde Rinse Durks, als zodanig al voor 1750 werkzaam en in 1787 overleden. Sipke Rinses, vrijwel zeker een zoon, overleed in 1830. Nog een bekende naam is Douwe Jelles Tasma, in 1753 geboren en overleden in 1845. In het tweede kwart van de 19de eeuw werden er waarschijnlijk alleen nog eenvoudige stoeltjes- en staartklokken gemaakt en hersteld. Omstreeks 1855 was de klokkenmakersindustrie definitief uit Grou verdwenen.
Bron: Dorpsarchief Grou en Leeuwarder Courant. Foto klok: Twitter kasteel Twickel.