Levensverhaal bevrijdingsrok Grou en elf andere gepresenteerd in Fries Verzetsmuseum

Grou – Vanaf donderdag 5 mei presenteert het Fries Verzetsmuseum De Bevrijdingsrok: Levensverhalen in lapjes. In deze halpresentatie worden de persoonlijke verhalen achter twaalf Friese bevrijdingsrokken getoond. Eén van die verhalen gaat over de bevrijdingsrok uit Grou. De moeder van Sjoerdtsje Meester (81 jaar) maakte de rok en droeg hem tijdens de bevrijding in april 1945 te Grou

De rokken en verhalen zijn verzameld door een openbare oproep die het museum in maart deed. Journalist Lieke van den Krommenacker en fotograaf Marleen Annema zijn door Friesland gereisd om de oorspronkelijke draagsters of hun (klein)kinderen met de rok te fotograferen en de bevrijdingsverhalen op te tekenen. Het eindresultaat is tot en met 12 juni te zien in de museumhal, een entreekaartje is niet nodig om de halpresentatie te bezoeken. De verhalen en rokken zijn ook online te bekijken via friesverzetsmuseum.nl/bevrijdingsrok.

Vrouwen emancipatie

Veel vrouwen vierden de bevrijding met een zelfgemaakte ‘bevrijdingsrok’, gemaakt van in de oorlog bewaarde lapjes stof en versierd met geborduurde herinneringen. Deze ‘Nationale Feestrok’, een uitvinding van de Amsterdamse verzetsvrouw Mies Boissevain-Van Lennep, werd een symbool voor de naoorlogse eenheidsgedachte, collectieve (rouw)verwerking en vrouwenemancipatie. Volgens Boissevain representeerde de rok ‘eenheid in veelheid, nieuw uit oud, opbouw uit afbraak en één dracht maak eendracht’. Voor de vervaardiging golden specifieke maakvoorschriften. Zo moest de zoom bestaan uit effen punten, die stonden voor ‘de hoogtepunten van ons volksbestaan’, zoals bevrijdingsdag. In de punten werden de data geborduurd waarop de rok was gedragen, zo was het idee.

Sjoerdtsje meester (81), Grou

‘Mijn moeder heeft deze rok gemaakt, ik herinner me nog een dag dat ze ‘m droeg, waarschijnlijk op bevrijdingsdag. Bij de viering van 25 jaar vrijheid heeft onze dochter Hilde hem aangehad. Het is een heel werk geweest om ‘m te maken. Lapjes waren schaars; wij kregen garen opgestuurd van mijn tante Joan uit Engeland, de vrouw van mijn moeders broer: oom Piet. Hij was zeeman bij de koopvaardij, net als mijn pake. Ze hebben de hele oorlog gevaren, tussen Engeland en Amerika. Mijn pakes schip is nog gebombardeerd, gelukkig is hij gered. Tante Joan leeft nog, ze is 100 en stuurt me prachtige handgeschreven brieven. De bevrijdingsrok heb ik geschonken aan het museum Hert fan Fryslân. Heel mooi dat er nu weer even aandacht voor is.’

Oproep

In het kader van Bevrijdingsdag 2022 ging het Fries Verzetsmuseum op zoek naar de nog overgebleven bevrijdingsrokken in Friesland. In maart startte het museum een zoektocht naar Friese bevrijdingsrokken. In een openbare oproep werden Friezen gevraagd om hun bevrijdingsrok aan te melden. Van ruim dertig aanmeldingen is een selectie gemaakt bestaande uit twaalf bevrijdingsrokken. Deze rokken zijn gefotografeerd met eigenaar en worden nu met verhaal getoond in de hal van het museum.

De Bevrijdingsrok: Levensverhalen in lapjes wordt gesteund door Stichting Friesland 1940-1945.