Ook in Friesland verhoogde sterfte bij Merels door usutuvirus

In de afgelopen weken is in Nederland opnieuw een verhoogde sterfte onder Merels geconstateerd door het usutuvirus. Verspreid over het land zijn meer meldingen van zieke en dode Merels binnengekomen dan gebruikelijk. Ook bij Vogelkustasiel De Fûgelpits in Moddergat zijn in augustus een tiental zieke merels binnen gebracht. “We zien echt een toename in het aantal zieke merels”, laat eigenaar Eelke Jan Wiersma van De Fûgelpits weten. Bij vogelexpert Jan Jongsma uit Joure zijn ook al een groot aantal meldingen van zieke merels binnen gekomen

Onderzoek toont aan dat een groot aantal van deze Merels besmet is met het usutuvirus, een virus dat eerder van 2016 tot 2018 hoge sterfte onder Merels veroorzaakte. Vooral in augustus 2024 is het aantal meldingen sterk toegenomen, met ongeveer 250 zieke of dode Merels gemeld via het Dutch Wildlife Health Centre (DWHC) en Sovon. Hoewel de meeste meldingen uit verschillende provincies kwamen, waren er in Noord-Holland, Zuid-Holland, Zeeland en de Waddeneilanden slechts enkele gevallen. Ook in Friesland, onder andere in Noardeast Fryslân en Leeuwarden, zijn inmiddels meldingen gedaan van zieke en dode Merels.

Wat te doen als je een zieke of dode merel vind?

“Voor wie een zieke of dode merel vindt is het raadzaam om deze beslist niet met je blote handen op te pakken’, geeft Eelke Jan Wiersma als dringend advies. “Meld het bij de plaatselijke vogelopvang of asiel in de buurt.” Heb je een zieke vogel gezien dan kun je deze aanmelden via bijgaande link: Meld een dode vogel

Hoe wordt het usutuvirus overgedragen?

Het usutuvirus is een door muggen overgedragen arbovirus dat sterfte veroorzaakt bij diverse vogelsoorten, waaronder uilen en zangvogels, maar het virus lijkt vooral Merels zwaar te treffen. Tijdens de piekjaren 2016 tot 2018 werd er veel aandacht besteed aan de sterfte onder Merels, wat destijds zorgde voor een toename in meldingen. In vergelijking met die jaren zijn de huidige aantallen dode Merels lager, maar experts vermoeden dat dit deels te wijten is aan de afgenomen media-aandacht.

Uit het LiveAtlas-project blijkt dat er momenteel ook minder levende Merels worden waargenomen dan gebruikelijk. In augustus 2024 werden aanzienlijk minder Merels gezien dan in dezelfde periode in de jaren ervoor. Op verschillende facebookpagina’s doen vogelliefhebbers melding dat er ineens geen merels in de tuin worden gezien terwijl deze vaak vaste gast zijn.

Van de 12 Merels die in 2024 zijn getest op het usutuvirus, bleken er 9 positief. Deze exemplaren kwamen uit onder andere Overijssel, Gelderland, Noord-Holland, Utrecht en Limburg. Ook in september kan er nog een toename in besmettingen verwacht worden, aangezien het virus blijft circuleren onder vogels.

Meldingen van zieke en dode vogels blijven van groot belang voor het onderzoek. Iedereen die een zieke of dode Merel ziet, wordt opgeroepen deze te melden bij DWHC of Sovon, zodat het virus en de effecten ervan nauwlettend in de gaten kunnen worden gehouden. Klik hier en doe melding van dode vogel.

Bronnen bewerkte tekst: Sovon. Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Actief Media en mag niet door derden worden overgenomen.