Vraagtekens bij noodzaak vaarweg tussen Drachten en Grou voor klasse V schepen
Grou – Onder de titel ‘Varen is Vooruitzien’ presenteerde de Smallingerlandse politieke partij ELP een eigen onderzoeksrapport. Het onderwerp is de haalbaar- en wenselijkheid van een nieuwe vaarweg die de haven van Drachten vanaf het Prinses Margrietkanaal beter bereikbaar maakt.
Dit grote kanaal zal dwars door de Hegewarren en de Burd moeten lopen. Twee belangrijke ecologische gebieden. Volgens de ondertitel van het rapport ging ELP ‘op zoek naar een eerlijk verhaal’. In haar conclusie zet ELP vraagtekens bij de noodzaak om een eventuele nieuwe vaarweg geschikt te maken voor klasse V schepen. Tevens vraagt het zich af waarom er nauwelijks naar de mening van de inwoners van Smallingerland is gevraagd.
Het Prinses Margrietkanaal is onderdeel van het Europees netwerk van de grootste binnenvaartschepen. De vaarweg naar de haven van Drachten is op dit moment niet geschikt voor deze grote schepen. De aanleg van nieuwe vaarweg moet deze geschikt maken voor Klasse Va schepen. Dit zijn vrachtboten van maximaal 110 meter lang en 11,4 meter breed.
Varianten
Het co-creatieteam Hegewarren, bestaande uit 17 betrokkenen in en rond het gebied, heeft in opdracht van Provincie Fryslân, Wetterskip Fryslân en Gemeente Smallingerland verschillende alternatieven voor de toekomst van de Hegewarren ontwikkeld. Als resultaat bood het team op 7 oktober 2021 twee voorkeursalternatieven aan: ‘Polderaquarel’ en ‘Open en Natuurlijk’. Uiteindelijk is besloten de voorlichting over de ontwikkeling van de Hege Warren in de eerste maanden van 2022 te bespreken en die van de vaarweg in de zomer van 2022 nader toe te lichten.
Financiële haalbaarheid
In het nieuwe rapport van ELP komt de financiële haalbaarheid van de nieuwe vaarweg aan de orde. Zo concluderen ze: Financiële onderbouwing voor de toezegging van de ondernemers om per kilo vracht een heffing te betalen is door het uitvallen van ruim 40% aanvoer van Kijlstra beton op losse schroeven komen te staan! *
Daarnaast twijfelt ELP er aan of bij de raming om het gehele traject Klasse V geschikt te maken, ook de verbreding van het oude traject vanaf de Hooidammen en de Industriehaven Drachten is meegenomen.
Knelpunten
Verder meent ELP dat huidige industriehaven van Drachten niet geschikt is voor de klasse Va schepen. De huidige beschoeiing van de oude haven is in dermate slechte staat dat deze niet geschikt is voor Klasse V schepen maar ook de diepgang in de haven zal moeten worden aangepast. Wat deze extra kosten gaan bedragen is niet bekend maar zal zeker enkele miljoenen met zich mee brengen.* Vervolgens worden er in het rapport nog een viertal knelpunten op het traject benoemd, die de aanleg van de vaarverbinding kunnen bemoeilijken.
Veiligheid
Eén van de punten waar volgen ELP zeker aandacht aan besteedt moet worden is de vaarspanning tussen beroepsvaart en recreatief varen. Er zijn gelukkig weinig zware ongelukken op de route Drachten – Prinses Margrietkanaal, maar op het Prinses Margrietkanaal zelf zijn de laatste jaren toch wel enkele vervelende ongelukken gebeurd met enerzijds recreatievaart en anderzijds klasse V-schepen, zelfs met slachtoffers. Ook hebben daar meerdere aanvaringen met bruggen en zelfs een recreatiewoning plaatsgevonden.*
Optimale vaarverbinding
ELP is nog steeds voorstander van een optimale vaarverbinding. En de aanleg van deze vaarweg is bespreekbaar. Wel moet er voldoende draagvlak en financiële haalbaarheid zijn, zonder extra financiële belasting voor de inwoners van de gemeente Smallingerland. Een lacune in de hele discussie is, dat er nooit naar de mening van de inwoners van Smallingerland gevraagd is. Deze komt in de discussie tot nu toe nauwelijks naar voren.
Vaarsnelweg NEE
Dit in tegenstelling tot het duidelijke standpunt, tegen de aanleg van de vaarweg, van diverse partijen in en rondom Grou. Bij natuurverenigingen is weinig enthousiasme voor een kanaal via de Hege Warren en door de Burd. Ook vanuit het dorp Grou, gemeente Leeuwarden en de vele recreanten welke gehuisvest zitten op de Hegewarren is er geen draagvlak voor dit plan.
Polderaquarel
‘Vaarweg Burd/Hegewarren Nee’ dat een samenwerkingsverband van bewoners, recreanten en natuurliefhebbers kiest voor de optie van het PolderAquarel. In het alternatief Polderaquarel wordt stapsgewijs toegewerkt naar een polder met bloem- en kruidenrijke graslanden. In ongeveer 10-20 jaar zal het waterpeil stapsgewijs worden opgezet om de vereiste verhoging van de grondwaterstand te bereiken. Het laagste deel van de polder wordt moerasnatuur. Een deel van de polder kan gebruikt worden voor extensieve landbouw. Dit alternatief kan op steun rekenen van o.a. recreatie woningeigenaren aan het Grytmansrak, buren van de Burd, Grou Breed en andere betrokkenen uit Grou.
Kruidenrijk Grasland De Burd Grou. Foto: Press4All
Het weidse polderlandschap blijft bestaan en de boer als lokale, agrarisch natuurbeheerder wordt gewaardeerd. Ook weidevogelliefhebbers hebben een voorkeur voor Polderaquarel. Al heeft de Hegewarren op zichzelf niet de kwaliteiten hét nieuwe weidevogelgebied te worden; men ziet kansen het gebied in te zetten voor nieuwe verbindingen, ter versterking van omliggende weidevogelgebieden.
* Citaten rapport ‘Varen is Vooruitzien’